Leider van de Hitler Jugend

Baldur von Schirach (1907-1974) was in Hitler-Duitsland de leider van de Hitler-jeugd (Hitler Jugend). Tijdens de processen van Neurenberg werd aangetoond dat hij op de hoogte was van vervolging en uitroeiing van Joden. Hij werd veroordeeld tot 20 jaar gevangenisstraf. 
De geestelijke verzorging van de Duitse oorlogsmisdadigers was onder andere opgedragen aan de Amerikaanse legerpredikant Henry T. Gerecke. Gerecke vertelt hoe het de Nazi-leiders, onder wie Von Schirach, verging.

Baldur von Schirach te midden van Hitlerjeugd
Von Schirach te midden van Hitlerjeugd
Bron foto: www.law.umkc.edu

lijn_keerpunt.gif (1634 bytes)

Hieronder eerst een inleiding over Von Schirach en de Hitlerjeugd, gevolgd door het relaas van legerpredikant Gerecke.

De Duitse politicus en oorlogsmisdadiger Baldur von Schirach werd in 1907 geboren in Weimar. Hij had een Amerikaanse moeder, zijn vader was theaterdirecteur. Nadat Hitler een bezoekje aan de familie Von Schirach had gebracht, werd Baldur lid van de Nationaal-Socialistische Arbeiderspartij (NSDAP). Aan het eind van de jaren '20 was hij leider van de studentenbeweging van de Nazi's in München. In 1931 was hij de jeugdleider van Nazi-partij. In 1933 werd hij aangesteld als 'Reichsjugendführer': Leider van de Jeugd in het Duitse Rijk. Hij streefde ernaar jeudigen te bezielen met de idealen van het nationaal-socialisme. Kinderen werd geleerd dat het belangrijk is je leven te geven voor de Führer.

In een stadion sprak Schirach tot Hitler: Hier staan vijfenzestig Hitler-jongeren uit elk deel van Duitsland. Vijfenzestig Hitler-jongeren! Buiten deze arena zijn er nog anderhalf miljoen anderen en op dit ogenblik denken zij aan u en aan uw grootse daden.
Daarna sprak Hitler: Mijn Duitse jeugd! Net zoals wij hier bijeen zijn, mijn jonge kameraden, zo moet het hele volk bijeen zijn. Het is helaas niet steeds zo geweest: de mensen wilden elkaar niet begrijpen, iedereen dacht aan zichzelf, of aan zijn eigen klasse. We zijn getuige geweest van de kwalijke gevolgen van deze denkwijze. In jullie jeugd moeten jullie behouden wat jullie bezitten: het grote gevoel van kameraadschap, het kunnen deel uitmaken van een groep. Als jullie je daaraan houden, dan zal geen enkele kracht van de hele wereld jullie dat kunnen ontnemen. Ooit zullen jullie zijn één volk, even stevig aan elkaar gesmeed als jullie nu zijn als Duitse jeugd, als onze ganse hoop, als het vertrouwen van ons volk en ons geloof. Jullie zijn onze hoop, moed en geloof van ons volk. Inderdaad mijn jongeren, jullie zijn de levende garantie voor de levende toekomst van Duitsland, dit is niet zomaar een idee, niet een lege uitspraak, niet zomaar een plan. Nee! Jullie zijn het bloed van ons bloed, het vlees van ons vlees, de geest van onze geest. Jullie vormen de voortzetting van ons volk. Moge Duitsland leven, en moge haar toekomst die in jullie leeft, geprezen worden! Duitsland! Heil!


Leden van de Hitlerjeugd worden geinspecteerd. In het midden Adolf Hitler, rechts Baldur von Schirach. Jaar 1936.

Het ledental van de Hitler-jeugd nam toe van 110.000 in 1931 tot ruim 3.500.000 in 1933. In 1936 vaardigde Hitler de wet over de Hitlerjeugd uit (‘das Gesetz über die Hitlerjugend’). Daardoor werd de Hitler-jeugdorganisatie de enig wettelijke organisatie voor de mannelijke en vrouwelijke Duitse jeugd tussen 10 en 18 jaar oud. De ‘Jugendführer des Deutsche Reiches’ kreeg de rang van ‘Obersten Reichsbehörde’ en stond direct onder Hitler zelf. Die wet zegt onder meer: ‘De gehele Duitse jeugd wordt georganiseerd in de Hitlerjeugd. De Duitse jeugd zal niet alleen worden grootgebracht door gezin en school, maar ook lichamelijk, geestelijk en moreel worden opgevoed binnen het kader van de Hitlerjeugd.’

Bekend was onder meer Von Schirachs zogenaamde ‘Bekenntnis zum Führer’. Elk lid van de Hitlerjeugd moest deze belijdenis uit het hoofd leren: ‘Wij hoorden zo dikwijls uw stem weerklinken, en luisterden stil en vouwden de handen, omdat elk woord in onze ziel drong. Wij weten allen, eenmaal komt het einde, dat ons zal bevrijden van nood en willekeur. Wat is een jaar in de eeuwigheid. Wat stelt een wet voor die dat wil verbieden. Het zuivere geloof, door u ons gegeven, doorboort met grote zekerheid ons jonge leven. Mijn Führer, u alleen bent de weg en het doel.

In 1938 vaardigde Hitler een wet uit waarbij alle jonge mannen en vrouwen automatisch in de jeugdorganisatie werden opgenomen op dezelfde wijze waarop ze voor het leger werden gerekruteerd.

Hitler zei in een redevoering over opvoedingsidealen: "Wij dragen de last van een vernederende geschiedenis en de doffe herinnering aan horigheid in ons bloed. Maar mijn heerlijke jeugd! Is er een mooiere in de hele wereld? Kijk naar deze jonge mannen en knapen! Wat een materiaal! Daaruit kan ik een nieuwe wereld vormen. Mijn opvoeding is streng. De zwakheid moet met zweepslagen verjaagd worden. In mijn opvoedingsinstituten zal een jeugd opgroeien waarvoor de wereld zal schrikken. Een gewelddadige, heerszuchtige, onverschrokken en wrede jeugd wil ik. Dat alles moet mijn jeugd zijn. Pijn moet zij verdragen. Er mag in haar niets zwaks of zachts bestaan. Het vrije en prachtige roofdier moet opnieuw uit haar ogen schitteren. Sterk en schoon wil ik mijn jeugd. Ik zal haar alle lichaamsoefeningen laten doen. Ik wil een atletische jeugd. Dat is het eerste en belangrijkste vereiste. Zo zal ik de gevolgen van duizenden jaren menselijke domesticatie (tam maken) uitwissen. Zo krijg ik weer het reine en edele materiaal der natuur. Zo kan ik het nieuwe scheppen. Ik wil geen intellectuele opvoeding. Met wetenschap bederf ik mijn jeugd. Het liefste liet ik ze slechts dat leren, wat ze zich spelenderwijs vrijwillig eigen maken. Maar beheersing moeten ze leren. Ze moeten in de moeilijkste beproevingen de doodsangst leren overwinnen. Dat is het stadium van de heldhaftige jeugd. Hieruit groeit het stadium van de vrije, van de mens, die maat en middelpunt van de wereld is, van de scheppende mens, van de godmens. In mijn opvoedingsinstituten zal de mens voorop staan, die mooi is, de godmens die meester is over zichzelf en dit zal de jeugd voorbereiden op het volgende stadium, dat van de mannelijke volwassenheid."

 

In 1940 werd Von Schirach gouwleider in Wenen. Toen was de deportatie van Joden trouwens al begonnen. Hij was verantwoordelijk voor de vervolging en wegvoering van de Joden. Hij verklaarde in 1942: ‘Tienduizenden en tienduizenden Joden heb ik naar het getto in het Oosten gedreven als bijdrage aan de Europese cultuur."

Rond 1942 raakte hij teleurgesteld in Hitler. In Neurenberg zei hij: "Omstreeks 1942 begon ik denk ik voor het eerst op te merken dat Hitler een beetje gek begon te worden ... In 1943 hadden we een ernstig meningsverschil [over de behandeling van Joden]. Hij werd woedend. Daarna viel ik in ongenade."

Schirach_in_Neurenberg (www.law.umkc.edu).jpg (45979 bytes)
Von Schrach in Neurenberg
Bron foto: www.law.umkc.edu

Op 27 oktober 1945, tijdens de Neurenbergse processen, verklaarde Von Schirach: "Ik had geen reden om anti-semitisch te zijn ... totdat iemand mij het Amerikaanse boek The International Jew deed lezen, op de ontvankelijke leeftijd van 17. U hebt geen idee welke een grote invloed dit boek had op het denken van de Duitse jeugd. Op 18-jarige leeftijd ontmoette ik Adolf Hitler. Ik moet toegeven dat ik door hem geïnspireerd werd ... en een van zijn trouwste supporters werd".

Voor de vervolging en deportatie van Joden in Wenen droeg hij verantwoordelijkheid. Hem werd ook kwalijk genomen dat hij de Duitse jeugd had geindoctrineerd met verkeerde denkbeelden van de nazi-ideologie.

Het hof was ervan overtuigd dat Baldur Von Schirach niet was begonnen met de deportatie van Joden uit Wenen, maar dat hij er als gouwleider wel aan heeft deelgenomen. Hij kreeg een gevangenisstraf van 20 jaar. Deze straf heeft hij uitgezeten in de Spandau-gevangenis in Berlijn. Na zijn vrijlating in 1966 leefde hij een teruggetrokken leven in Kröv aan de Moezel. Hij stierf in 1974.

De geestelijke verzorging van de Duitse oorlogsmisdadigers ten tijde van de Neurenberger processen was onder andere opgedragen aan de Amerikaanse legerpredikant Henry T. Gerecke. Gerecke vertelt hoe het de Nazi-leiders, onder wie Von Schirach, verging.

lijn_keerpunt.gif (1634 bytes)

In augustus 1943 trad ik in actieve dienst. Nadat ik een verplichte opleidingscursus had meegemaakt werd ik aangesteld in een groot ziekenhuis. Vanaf Maart 1944 verzorgden wij veertien maanden lang de zieken en gewonden. In Juni 1945 staken we het Kanaal over naar Frankrijk en arriveerden 15 Juli in Duitsland.

Neurenbergse processen
"Foto van het proces van Neurenberg tegen de belangrijkste Duitse oorlogsmisdadigers voor het Internationaal Militair Tribunaal. Na de Tweede Wereldoorlog richtten de geallieerden internationale rechtbanken op om Duitse en Japanse politici en militairen te berechten." (Microsoft Encarta Encyclopedie Winkler Prins)

Enkele maanden later werd ik aangewezen als geestelijk verzorger van de hoge Nazi-personen tijdens hun gerechtelijk verhoor. Toen ik aan de Nazi-leiders werd voorgesteld in hun respectievelijke cellen, vroeg ik mijzelf af: "Hoe moet ik deze mensen begroeten, die zo onnoemelijk veel leed over de wereld gebracht hebben en die de oorzaak zijn van het verlies van miljoenen levens?" Ook mijn eigen twee jongens waren slachtoffers van deze wreedaards geworden. Hoe moest ik met deze mannen werken en het zaad van Gods Woord in hun harten strooien, zonder zelf het opgroeien te verhinderen?

Eerst werd ik in Goerings cel gebracht. De gevangen voormalige heerser sprong direct in de houding, klikte de schoenen tegen elkaar en bood mij de hand aan; daarna bracht ik al de anderen een kort bezoek. Dit vond plaats op 20 November, juist voordat de rechtzittingen begonnen.

Die nacht heb ik in gebed doorgebracht en God gesmeekt mij een boodschap voor hen te geven. Van dat ogenblik af gaf God mij genade naar het voorbeeld van Jezus, de zonde te haten, maar de zondaar lief te hebben. Deze mensen moesten iets horen over de Redder, Die ook voor hen aan het kruis leed en stierf.

Er waren 21 gedaagden. Zes van hen kozen geestelijke steun gegeven door geestelijken uit de Rooms Katholieke kerk, en 15 gaven voorkeur aan bijstand van Protestantse zijde. Vier van de zes waren katholiek; zeven van de vijftien waren belijdende leden van de Lutherse Kerk. Streicher, Jodl, Hess en Rosenberg bezochten nooit een dienst, hoewel ze wel beweerden in een God te geloven.

Hoe de Geest van God werkte

Een dubbele cel op de 2e verdieping werd ingericht tot een kleine kapel, waar de diensten konden worden gehouden. Een vroegere luitenant-kolonel bij de S.S. was onze organist, zowel in de Roomse als Protestantse samenkomsten. Aan het einde van mijn verblijf, vond hij Christus en nam deel aan het Avondmaal. Het eenvoudige Evangelie van het kruis had zijn hart veranderd.

Frank, Seyss Inquart, Kaltenbrunner en Von Papen bezochten de Katholieke diensten. Keitel, Von Ribbentrop, Raeder, Dönitz, Von Neurath, Speer, Schacht, Frick, Funk, Fritzsche, Von Schirach, Sauckel en Goering waren onder mijn gehoor. Wij zongen eerst een lied, daarna volgde de Schriftlezing, een korte toespraak en sluiting met gebed en de zegen. Nooit was er van enige storing of onrust sprake. Keitel, Von Ribbentrop, Sauckel, Raeder, Speer, Fritzsche en Von Schirach hebben deel genomen aan de Avondsmaalviering.

Sauckel was de eerste, die zijn hart opende voor het Evangelie. Hij was vader van 10 kinderen en had een gelovige vrouw. Na enkele bezoeken knielden we bij zijn bed en bad hij het gebed van de tollenaar: "O God, wees mij arme zondaar genadig!" Ik weet, dat hij het meende.

Daarna vroegen Fritzsche, Von Schirach en Speer toegang tot het avondmaal. Ontroering greep me aan, toen ik die drie mannen geknield voor mij zag liggen, om brood en wijn te ontvangen. God had door Zijn Woord en Geest op machtige wijze aan hun harten gewerkt en als berouwvolle zondaren mochten ze de vergeving om Christus' wil aannemen.

Raeder, het hoofd van de Duitse zeemacht, werd een ernstig Bijbelonderzoeker, die steeds met voor hem onduidelijke Schriftplaatsen tot mij kwam en ook hij nam weldra met ons deel aan het Avondmaal.

Keitel, de chef van de Weermachtsstaf, verzocht me zijn dank over te brengen aan hen, die er aan gedacht hadden om geestelijke hulp te bieden aan hen, misdadigers. Onder tranen zei hij: "U hebt me meer geholpen, dan u kunt vermoeden. Moge Christus mij bijstaan".

Bij Von Ribbentrop vond ik aanvankelijk geen toenadering; later begon ook hij de Bijbel te lezen.

Met de dood voor ogen

Toen volgde de afkondiging van de doodvonnissen: Goering, Von Ribbentrop, Keitel, Kaltenbrunner, Rosenberg, Frank, Frick, Streicher en Seyss Inquart werden tot de strop veroordeeld. Hess, Funk en Raeder kregen levenslang; Von Schirach en Speer 20 jaar; Von Neurath 15 en Dönitz 10. Von Papen, Schacht en Fritzsche werden vrijgesproken. In de annalen van het Tribunaal staat deze dag geboekt als "de oordeelsdag".

Het grootste deel van de nog resterende tijd brachten wij nu in de "dodenkamers" door. Als een gunst van "de grote vier" mochten de veroordeelden nog één keer met hun vrouwen spreken. Het waren moeilijke ogenblikken voor ons allen.
Ik hoorde hoe Von Ribbentrop zijn vrouw liet beloven de kinderen in de vreze van de Heer op te voeden.
Sauckels echtgenote moest eveneens de gelofte afleggen, hun kinderen dicht bij bet kruis van Jezus groot te brengen.
Goering vroeg, wat zijn dochtertje Edda over vaders veroordeling had gezegd en moest horen, dat het kind hoopte pappa in de hemel weer te zien. Zelfs hij was op dat moment ontroerd en voor de eerste keer zag ik bij hem tranen. Hij vertelde me later, dat hij reeds gestorven was, toen de deur van zijn cel zich sloot achter zijn vrouw.

Dag en nacht bleven we nu bij hen, waarvan God ons de zielen had toevertrouwd. Bij sommigen herhaalden we ons bezoek 4 of 5 maal per dag.
Von Ribbentrop las het grootste gedeelte van de dag in zijn Bijbel.
Keitel werd het meest getroffen door teksten, die over de verlossende kracht van Christus' bloed spraken.
Sauckel was zeer geschokt en soms meende ik, dat hij vóór het uitvoeren van het vonnis zou bezwijken. Steeds bad hij hardop in zijn cel zijn lievelingsgebed: "O God, wees mij zondaar genadig".
Deze drie vierden voor de laatste keer in hun cel met mij het avondmaal. God had hun harten veranderd en nu, met de dood voor ogen, bij het verlies van alle materiële dingen en ook van hun onwaardige leven, mochten ze de beloften van God voor een arme zondaar omhelzen en wilde Jezus ook hun met zonde beladen zielen ontvangen.

Goerings zelfmoord

De avond voor de terechtstelling had ik een lang onderhoud met Goering. Ik wees hem op de noodzakelijkheid zich gereed te maken om God te ontmoeten. In de loop van ons gesprek, maakte hij echter verschillende bijbelwaarheden bespottelijk en weigerde hij te aanvaarden, dat Christus stierf voor zondaren. Er was een bewuste loochening van de kracht van het bloed. "Dood is dood" waren ongeveer zijn laatste woorden. Toen ik hem tenslotte wees op zijn kleine meisje, dat hem in de hemel hoopte weer te zien, antwoordde hij: "zij gelooft op haar manier, ik op de mijne".
Een uur later hoorde ik vele opgewonden stemmen en toen vernam ik, dat Goering zich het leven had benomen. Zijn hart sloeg nog, toen ik in zijn cel kwam, maar op een vraag die ik hem stelde, kreeg ik geen antwoord meer. Een kleine, lege ampul lag op zijn borst, zo ging hij de eeuwigheid in.

Het einde

Het ogenblik brak aan. Nu Goering was uitgevallen, moest Von Ribbentrop het eerst de gang naar de galg maken. Voor hij de cel verliet, sprak hij uit, dat hij al zijn vertrouwen op het bloed van het Lam stelde, dat de zonde van de wereld wegneemt en vroeg God zijn ziel genadig te zijn.
Toen kwam het bevel om de executie-kamer binnen te gaan. Zijn handen waren gebonden. Hij liep de 13 treden op, die naar de plaats van de terechtstelling voerden, en moest toen zijn naam opgeven. Daarop kreeg ik gelegenheid een laatste gebed uit te spreken en ……… hij was niet meer.

Ook Keitel ging, steunend op Gods vergevende genade, de eeuwigheid in.

Daarna werd Sauckel binnen geleid, die met een laatste groet aan zijn vrouw en kinderen, en een laatste gebed, zijn zondige, aardse leven met de eeuwigheid verwisselde.

Frick verzekerde me vlak voor zijn dood, dat ook hij geloofde in het reinigende bloed, en dat hij tijdens onze eenvoudige diensten Jezus Christus persoonlijk had ontmoet.

De laatste van onze groep was Rosenberg, die steeds alle geestelijke bijstand had geweigerd. Op mijn verzoek voor hem te mogen bidden, zei hij glimlachend: "Neen, dank u !" Hij leefde zonder Redder en stierf ook zonder Redder. Droevig lot!

Nog even wil ik Streichers einde vermelden. Eerst weigerde hij zijn naam te noemen en toen het ogenblik van zijn terechtstelling gekomen was, noemde hij de naam van zijn vrouw en ging daarop met een "Heil Hitler!" de eeuwigheid in.

Het was nu drie uur in de morgen en we besloten ons werk met enkele uren van gebed en dankzegging en een vernieuwde toewijding aan de Heer en Zijn dienst.

Keerpunt, 2002  

Al waren uw zonden rood als scharlaken,
Ik maak ze wit als sneeuw.
Uw vuurrode zonden zullen worden als witte wol.
(De Bijbel, vertaling "Het Boek", bijbelboek Jesaja hoofdstuk 1 vers 18).

Het verhaal van Henry T. Gerecke is overgenomen uit: Drie Kruizen en Negen Galgen, uitgave van "Het Zoeklicht". Voor Keerpunt is deze tekst bewerkt door Kees Langeveld en Jan Lievers.


Wilt u naar aanleiding van dit verhaal reageren naar Keerpunt of wilt u weten hoe ook u kunt veranderen? Stuur een e-mail naar Keerpunt:

info@keerpunt.net


Inleiding over Schirach en de Hitlerjeugd door Kees Langeveld, 2003. Foto's, gegevens en citaten zijn geput uit diverse internetbronnen:
- www.absolutefacts.nl (levensbeschrijvingen)
- http://users.skynet.be/deneulin/Sieg%20protocol2.html (tekst uit filmfragment Sieg des Glaubens 2 van Leni Riefenstahl)
- www.maaslandcollege.nl. Werkstuk Het Nationaal-Socialisme en de jeugd
- http://mediatheek.thinkquest.nl/~ll087   Die Umerziehung des Deutschen Volkes
door Rombert Stapel, Michiel Stoové en Maikel Evers. Dit is een werkstuk voor het vak geschiedenis.
- Digitale School, http://www.digischool.nl/du/lexikon/chronik/specials/jeugd_3e_rijk/index.htm   Kinderen tijdens de Hitler-dictatuur. http://www.digischool.nl/du/lexikon/chronik/specials/jeugd_3e_rijk/index.htm
- School of Law van de University of Missouri-Kansas City, http://www.law.umkc.edu/


Lijn ter afscheiding

Home

Klik voor homepage Keerpunt

Verhalen van mensen die veranderden