(van) alles over kauwtjes
 |
(tekening genomen uit het boek 'Ik sprak met viervoeters, vogels en vissen' van Nobelprijswinnaar en o.a. kauwexpert Konrad Lorenz) InleidingOp deze pagina zijn verschillende links te vinden
naar verhaaltjes, anekdotes en foto's
van een van mijn lievelingsdieren; de kauw
(Corvus
monedula in latijns, Jackdaw in 't Engels, Choucas des tours
op z'n Frans). Hier thuis noemen we 'm ook wel 'schattig
duiveltje', wat recht doet aan zijn bijzondere
karaktereigenschappen. |
Ik heb deze pagina opgezet omdat ik er achter kwam dat er op Internet weinig te vinden was over deze bijzondere vertegenwoordiger van de familie van de kraaiachtigen. Al wat je tegenkomt is bijzonder versnipperd en/of summier. Dit beestje – door velen vaak onterecht aangeduid als kraai – verdient beter. Wist u bijvoorbeeld dat hij tot de orde van de zangvogels hoort, ondanks zijn ietwat eentonig (op 't eerste gehoor!) klinkende geluid? Of dat hij mensen na kan praten? Of dat ze bijzonder monogaam zijn (gaan 'n huwelijk aan voor 't leven)? Zo zijn er nog vele wetenswaardigheden die bij velen onbekend zijn. Misschien 'n reden om even door te lezen?
Mochten er nog interessante links op Internet zijn, mail me dan even dan kan ik ze wellicht in deze pagina opnemen, of plaats zelf 'n link.
't
Meeste materiaal op deze pagina en subpagina's is of van mijzelf, of
op verschillende plaatsen van Internet geplukt en integraal
overgenomen (met dank aan de auteurs), onderin deze pagina zijn mijn
eigen ervaringen met deze schitterende beestjes terug te vinden, 't
Gastenboek
en ten slotte literatuurverwijzingen.
Op
dit moment bezit ik geen enkele kauw meer, omdat ik van mening ben
dat deze beestjes – hoewel fantastisch en intrigrerend
–
beter af zijn in de natuur dan in gevangenschap bij de mens.
Desondanks kostte het me ook dit jaar weer moeite om voorbij te gaan
aan hulpbehoevend ogende jonkies die net waren uitgevlogen. In de
praktijk blijkt echter vaak dat deze jonkies helemaal niet zo
hulpbehoevend zijn; heel vaak zijn de ouders in de buurt en laten
zich overduidelijk horen (met 'n lange, zware rollende
kkkkrrrrrraaaaaa) en zien als je teveel in de buurt komt. Wees dus
voorzichtig en terughoudend met 't opnemen van met name deze jongen
in mei/juni. Te lang contact met mensen zal er voor zorgen dat ze
niet zomaar in 't wild door soortgenoten geaccepteerd worden en
nergens geen gevaar meer in zien. Wij zijn immers niet in staat om ze
dat bij te brengen.
Broedseizoen
Ieder jaar april/mei is er weer 't broedseizoen. Rond die tijd krijg ik regelmatig vragen m.b.t. waar 'n kauw of 'n kraai te koop zou zijn. Laat ik duidelijk zijn: ZE ZIJN NIET TE KOOP en als ze al te koop waren, zou ik 't niet vertellen. Sterker nog, het is strafbaar en de boetes zijn niet mals! Kauwen zijn beter af in de vrije natuur, in heel uitzonderlijke gevallen kunnen ze “redelijk” in gevangenschap gehouden worden. Maar de praktijk wijst uit dat 't meestal fout gaat en mensen achteraf spijt krijgen van hun aanschaf of nestroof. Je kunt daarbij denken aan kauwen die mensen aanvallen en verwonden, iets wat in de vrije natuur nimmer voorkomt. Net als vorig voorjaar zal er ook nu weer 'n webcam online zijn die de belevenissen van 'n kauwennest (maar ook spreeuwennest) volgt. Klik hier om er naar toe te gaan.
|
|
Mijn ervaring met kauwtjes, hoe het ooit begon ...Sinds
mijn kindertijd ben ik altijd gefascineerd geweest door kraaiachtigen.
Dat begon met mijn broer Gerard en Hassan; zijn
eerste 'kraai'. Natuurlijk was het geen kraai, zoals veel mensen 'n
kauw misplaatst noemen, maar 'n kauw. Ongeveer de helft kleiner, maar
met een onevenredig groots karakter. Mijn broer maakte toen goede sier
in de buurt. Dat ging als volgt: Iedere zichzelf respecterende jongen
had in die tijd kort na 't broedseizoen 'n kauw. Uiteraard uit het nest
geroofd, m.b.v. lange spijkers als traptreden in de stam van statige
beuken gejast. Alle kauwtjes waren gekortwiekt, anders vlogen ze maar
weg, bovendien; iedereen deed het.
Behalve Gerard!! Opgevoed in een gezin waarin respect voor de natuur
bovenaan stond, was het uitgesloten dat Hassan gekortwiekt zou worden.
Pa vond 't waarschijnlijk al helemaal niks dat hij van zijn vrijheid
was beroofd, maar goed. Regelmatig dromden vriendjes, met kauw, samen
op 't grote veld naast ons huis. Kauwen als vastgeplakt op schouder,
hoofd of arm. Veel verder kwamen ze natuurlijk niet, geheel tegen de
beweeglijke natuur van de beestjes in. Wat is er dan mooier dan de kauw
naar de ene kant van 't veld mee te nemen, waarbij broerlief aan de
andere kant met het scanderen van de naam 'Hassan' 't beestje wist te
verleiden tot een majestueuze vlucht. Uiteraard eindigend op hoofd of
schouder, al dan niet met 'n plakaatje poep als bonus. Tjonge, wat
voelde je jezelf groeien, waarbij de vriendjes uiteraard groen en geel
wegschrompelden van jaloezie! |
Vele jaren later
Dit
verhaal is altijd in m'n achterhoofd blijven hangen. Het is
natuurlijk 'n leuke anekdote, maar 't was vooral de onvoorwaardelijke
trouw die 't beestje ten opzichte van z'n baasje aan de dag legde die
indruk maakte. Dit gecombineerd met de intelligentie waar 't beestje
mee behept was en is en een onvoorstelbare leeuwenmoed en ongekende
brutaliteit zorgde er langzaam maar zeker voor dat de kauw in mijn
hart zat en er nooit meer uit ging.
Op volwassen leeftijd werd ik
ineens weer geconfronteerd met 'n jong kauwtje. Geen ouders
(ogenschijnlijk) in de buurt, sterk verzwakt, niet meer vliegend.
Kortom 'n makkelijke prooi voor zelfs de traagste kat. Om 'n lang
verhaal kort te maken, kauw meegenomen naar huis en ongelooflijk veel
plezier van gehad. Ik weet 't, eigenlijk moet je zo'n beestje naar de
vogelopvang brengen, maar mijn gevoel won 't van mijn verstand. Ik
heb 'm gehouden met de intentie om 'm weer de vrijheid te geven als
hij opgelapt en volgroeid zou zijn. Zo gezegd, zo gedaan. Intussen
waren m'n drie kinderen dus ook met het 'kauwtjesvirus' besmet en
konden niet meer zonder onze Nederlandse 'papegaai'.
Jago doet zijn intrede
In
2001 kreeg ik 'n andere kauw; Jago (je weet wel, van de Disneyfilm
'Aladdin'). Deze was al tam en werd afgedankt door mensen die 'm beu
waren (of moesten ze op vakantie?). Als ze langere tijd bij mensen
zijn, dus handtam en volledig ingeprent op mensen, kunnen ze niet
meer zomaar vrij gelaten worden zonder grote risico's voor lijf en
leden. De vrijheid geven of naar vogelopvang brengen was dus op dat
moment geen optie.
Jago kwam, zag en overwon. Hij was inmiddels
een niet meer weg te denken huisgenoot. De kinderen waren ook
helemaal weg van 'm, over aandacht had hij dan ook niet te klagen.
Zijn kooi stond pontificaal in de kamer en een paar maal per dag kwam
hij er uit. Hij verschanste zich dan bij voorkeur in zijn 'kastje'
tegen het plafond; kon hij de hele kamer goed overzien en 't was een
veilige plek om gestolen waar – zoals alles wat maar blinkt -
te bestuderen op bv. hakbestendigheid. Want hakken kon hij als de
beste. Je moest 'm dan ook absoluut niet dwarszitten, want hoe klein
hij ook was, zijn daden (vooral die met zijn snavel) benne groot!
We
hebben ons 'n tijd 't hoofd gebroken hoe we 'm uiteindelijk wat meer
vrijheid konden geven. Zo'n beestje hoort uiteindelijk natuurlijk
buiten rond te kunnen vliegen, net zoals dat met mijn eerdere duiven
ook prima ging. Alleen hebben kauwtjes het probleem dat ze niet zo'n
beste oriëntatie hebben – als je het vergelijkt met
bv.
een post- of sierduif - en achter alles wat zwart is aanvliegen. Om
zich pas veel later te realiseren dat ze de weg terug niet meer
weten. Tja 't zijn groepsdieren bij uitstek, dus ondoordacht en
direct loslaten is riskant.
Ongeacht de risico's was het vrijlaten
toch uiteindelijk de bedoeling. Ook al mocht hij een keer per dag uit
z'n kooi, 't grootste deel van de dag zat hij toch achter tralies.
|
Jago verkrijgt z'n vrijheid Mei
2002: Eindelijk was het dan zover; ik had 3 vrije (zonnige) dagen
achter elkaar vrij. Nu moest het gebeuren. We hadden Jago met kooi en
al 'n paar dagen van tevoren in onze kronkelwilg gehangen, om alvast
aan alle buitengeluiden, geuren etc. te wennen. Moest eerst met een
laken eroverheen want het verkeer raasde 15 meter verderop langs en dat
vond meneer eerst maar niks. Na 'n paar dagen was hij eraan gewend en
toen kwam het. Deurtje open, afwachten en... eindelijk, na eerst nog
heen en weer gefladderd te hebben van mij naar de kooi en weer terug
gaat hij wat onwennig nog op de wieken. Tja, het vrije luchtruim is
heel wat anders dan je rondjes draaien in een kamer, ook al is die naar
menselijke maatstaven vrij ruim. |
|
|
Mocht je 'n interessant boek willen lezen waarin de kauw (o.a.) centraal staat, dan kan ik de volgende boeken adviseren:
De eerste twee uitgaven en
"Kraaienbende" zijn echte
aanraders, de derde heb ik (nog) niet gelezen. Klik op Achilles Cools, voor
aanvullende info. |
|
©
2009 DRO-MIKE, laatste wijziging:
